Σελ. 63-67 : «α) Περιεχόμενο της σχετικής μορφής της αξίας»
Επιμέλεια : Δημήτρης Ταλαίπωρος – Μάγδα Φυτιλή
Ο Μαρξ εισάγει το σχήμα της «απλής μεμονωμένης ή τυχαίας μορφής της αξίας», στο οποίο φαινομενικώς μια ποσότητα εμπορεύματος ανταλλάσσεται με μια διαφορετική ποσότητα ενός άλλου εμπορεύματος (20 πήχες πανί=1 σακάκι). Στην πραγματικότητα όμως, μόνο ύστερα από την αναγωγή τους στην ίδια μονάδα είναι ομώνυμα κι επομένως σύμμετρα μεγέθη.
Με την 17η υποσημείωση ο Μαρξ ασκεί κριτική στους κλασικούς οικονομολόγους, υποστηρίζοντας ότι μπερδεύουν την μορφή της αξίας με την αξία και ότι ρίχνουν το βάρος αποκλειστικά στον ποσοτικό καθορισμό.
Παρακάτω ο Μαρξ αλλάζει τον τρόπο επιχειρηματολογίας, θέτοντας αυτά τα ποιοτικά ασύμμετρα μεγέθη, συγκρίσιμα ως προς την αξία. Δηλαδή η αξία του υφάσματος εκφράζεται σε σακάκι, αφαιρώντας από το ίδιο το σακάκι την αξία χρήσης του, μετατρέποντας το σε πράγμα αξίας. Πλέον είναι αξιόπραγμα [1](Wertding), μονάδα μέτρησης της αξίας, δηλαδή «χρήμα». Για να ενισχύσει επιστημολογικά το σχήμα του, ο Μαρξ χρησιμοποιεί το παράδειγμα της χημείας[2]. Έτσι, το βουτυρικό οξύ σε αυτή τη σχέση αντικαθιστά το πανί και το ισοβουτυρικό οξύ το σακάκι.[3]
Η αφαίρεση των ιδιοτήτων που κάνουν το σώμα χρήσιμο συνεπάγεται και την αφαίρεση των συγκεκριμένων μορφών εργασίας που προσέδωσαν τις χρήσιμες ιδιότητες. Αυτό που απομένει, είναι η αφηρημένη ανθρώπινη εργασία. Με αυτό τον τρόπο η εργασία που περιέχεται μέσα στο σακάκι (η ραφτική), εξισώνεται με την εργασία που περιέχεται μέσα στο πανί (υφαντική).
Η ανθρώπινη εργασία δεν είναι αξία, γίνεται αξία όταν αντικειμενοποιηθεί. Η αξία του πανιού ως αποτέλεσμα ανθρώπινης εργασίας διαφέρει σαν πράγμα από το ίδιο το πανί. Ο Μαρξ λύνει το πρόβλημα της σύγκρισης της ουσίας της αξίας, εξομοιώνοντας με βάση την εργασία. Η δαπάνη ανθρώπινης εργασίας γενικά ή ο εν γένει χρόνος εργασίας είναι η «αιτία» της αξίας και το μέγεθος της αξίας των εμπορευμάτων ρυθμίζεται από αυτή και εκδηλώνεται στη σχέση ανταλλαγής ενός εμπορεύματος με όλα τα άλλα εμπορεύματα.[4] Μέσα στην αξιακή σχέση δυο εμπορευμάτων Α και Β, στην οποία το Β αποτελεί το ισοδύναμο του Α, η μορφή του Β ισχύει λοιπόν σαν αξιακή μορφή. Έτσι η αξία του εμπορεύματος Α , εκφρασμένη με την αξία χρήσης του εμπορεύματος Β, παίρνει τη μορφή της σχετικής αξίας.
[1]Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη λέξη πράγμα. Παίζει με μια υπαρκτή λέξη (πράγμα) και με μια που κατασκευάζει (αξιόπραγμα). Με αυτό τον τρόπο συνδέεται η αξία με ένα απλό πράγμα.
[2] Ο Μαρξ δανείζεται από τη Χημεία, το παραδειγματικό καθεστώς επιστήμης εκείνης της εποχής, την έννοια της ουσίας και του μοντέλου.
[3] Το βουτυρικό οξύ διαφέρει σαν σώμα από το ισοβουτυρικό οξύ, ωστόσο αν τα αναλύσουμε είναι ίδια ως προς τις χημικές τους ουσίες.
[4] Ο Μαρξ δεν ασχολείται ιδιαίτερα με την τιμή, αυτό που κυρίως τον ενδιαφέρει είναι η παρουσίαση της εκμετάλλευσης στην αστική κοινωνία.
Επιμέλεια : Δημήτρης Ταλαίπωρος – Μάγδα Φυτιλή
Ο Μαρξ εισάγει το σχήμα της «απλής μεμονωμένης ή τυχαίας μορφής της αξίας», στο οποίο φαινομενικώς μια ποσότητα εμπορεύματος ανταλλάσσεται με μια διαφορετική ποσότητα ενός άλλου εμπορεύματος (20 πήχες πανί=1 σακάκι). Στην πραγματικότητα όμως, μόνο ύστερα από την αναγωγή τους στην ίδια μονάδα είναι ομώνυμα κι επομένως σύμμετρα μεγέθη.
Με την 17η υποσημείωση ο Μαρξ ασκεί κριτική στους κλασικούς οικονομολόγους, υποστηρίζοντας ότι μπερδεύουν την μορφή της αξίας με την αξία και ότι ρίχνουν το βάρος αποκλειστικά στον ποσοτικό καθορισμό.
Παρακάτω ο Μαρξ αλλάζει τον τρόπο επιχειρηματολογίας, θέτοντας αυτά τα ποιοτικά ασύμμετρα μεγέθη, συγκρίσιμα ως προς την αξία. Δηλαδή η αξία του υφάσματος εκφράζεται σε σακάκι, αφαιρώντας από το ίδιο το σακάκι την αξία χρήσης του, μετατρέποντας το σε πράγμα αξίας. Πλέον είναι αξιόπραγμα [1](Wertding), μονάδα μέτρησης της αξίας, δηλαδή «χρήμα». Για να ενισχύσει επιστημολογικά το σχήμα του, ο Μαρξ χρησιμοποιεί το παράδειγμα της χημείας[2]. Έτσι, το βουτυρικό οξύ σε αυτή τη σχέση αντικαθιστά το πανί και το ισοβουτυρικό οξύ το σακάκι.[3]
Η αφαίρεση των ιδιοτήτων που κάνουν το σώμα χρήσιμο συνεπάγεται και την αφαίρεση των συγκεκριμένων μορφών εργασίας που προσέδωσαν τις χρήσιμες ιδιότητες. Αυτό που απομένει, είναι η αφηρημένη ανθρώπινη εργασία. Με αυτό τον τρόπο η εργασία που περιέχεται μέσα στο σακάκι (η ραφτική), εξισώνεται με την εργασία που περιέχεται μέσα στο πανί (υφαντική).
Η ανθρώπινη εργασία δεν είναι αξία, γίνεται αξία όταν αντικειμενοποιηθεί. Η αξία του πανιού ως αποτέλεσμα ανθρώπινης εργασίας διαφέρει σαν πράγμα από το ίδιο το πανί. Ο Μαρξ λύνει το πρόβλημα της σύγκρισης της ουσίας της αξίας, εξομοιώνοντας με βάση την εργασία. Η δαπάνη ανθρώπινης εργασίας γενικά ή ο εν γένει χρόνος εργασίας είναι η «αιτία» της αξίας και το μέγεθος της αξίας των εμπορευμάτων ρυθμίζεται από αυτή και εκδηλώνεται στη σχέση ανταλλαγής ενός εμπορεύματος με όλα τα άλλα εμπορεύματα.[4] Μέσα στην αξιακή σχέση δυο εμπορευμάτων Α και Β, στην οποία το Β αποτελεί το ισοδύναμο του Α, η μορφή του Β ισχύει λοιπόν σαν αξιακή μορφή. Έτσι η αξία του εμπορεύματος Α , εκφρασμένη με την αξία χρήσης του εμπορεύματος Β, παίρνει τη μορφή της σχετικής αξίας.
[1]Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στη λέξη πράγμα. Παίζει με μια υπαρκτή λέξη (πράγμα) και με μια που κατασκευάζει (αξιόπραγμα). Με αυτό τον τρόπο συνδέεται η αξία με ένα απλό πράγμα.
[2] Ο Μαρξ δανείζεται από τη Χημεία, το παραδειγματικό καθεστώς επιστήμης εκείνης της εποχής, την έννοια της ουσίας και του μοντέλου.
[3] Το βουτυρικό οξύ διαφέρει σαν σώμα από το ισοβουτυρικό οξύ, ωστόσο αν τα αναλύσουμε είναι ίδια ως προς τις χημικές τους ουσίες.
[4] Ο Μαρξ δεν ασχολείται ιδιαίτερα με την τιμή, αυτό που κυρίως τον ενδιαφέρει είναι η παρουσίαση της εκμετάλλευσης στην αστική κοινωνία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου